change4youth 01

วามห่วงใยในการเปิดเรียนภาคการศึกษาใหม่ 1/2564 นี้ คงไม่มีอะไรมากไปกว่า "อันตรายจากโควิด-19" เป็นแน่แท้ โรคร้ายที่ลุกลามแผ่ขยายไปทั่วโลกอย่างรวดเร็วพร้อมกับการพัฒนาตัวเองให้แปรเปลี่ยน จากตัวเดิมเป็นสายพันธุ์ใหม่ๆ ที่ระบาดได้รวดเร็วและรุนแรงมากยิ่งขึ้น จะเห็นได้ว่า การระบาดในรอบที่สามในประเทศไทยกระจายตัวรวดเร็วมาก น่าจะมาจากนอกประเทศทางฝั่งทิศตะวันออกจากเซียนพนันในบ่อนชายแดน มาสู่สถานบันเทิงในกรุงเทพฯ แล้วกระจายตัวออกไปสู่ต่างจังหวัด พอดีกับช่วงหยุดยาวเทศกาลสงกรานต์ เพียงแค่ 2 สัปดาห์เท่านั้น แผนที่ประเทศไทยที่แสดงการติดเชื้อจากสีขาว ก็เปลี่ยนเป็นสีเหลือง เขียว ส้ม และกลายเป็นสีแดงในทุกจังหวัดจริงๆ

ต้อนรับการเข้ามารับตำแหน่งของรัฐมนตรีใหม่หมาดกระทรวงศึกษาธิการ ที่ต้องยอมรับในไม่ช้าว่า ต้องเลื่อนการเปิดภาคเรียนจากเดิม 17 พฤษภาคม ไปเป็นวันที่ 1 มิถุนายน ซึ่งก็ยังไม่แน่ว่าจะเปิดได้จริงไหม หรือจะต้องเลื่อนออกไปอีก เพราะสถานการณ์ในขณะที่เขียนบทความนี้คือมีรายงานการติดเชื้อมากขึ้นถึง 4,887 คน เสียชีวิตในวันนี้มากถึง 32 คน ด้วยวัยที่น้อยลงด้วย

change4youth 02

เจ้ากระทรวงศึกษาธิการคนใหม่ จัดการแถลงการเตรียมความพร้อมก่อนเปิดภาคเรียน 1/2564 ผ่านทางเครือข่ายออนไลน์ Facebook, Youtube ให้ครู และผู้บริหารสถานศึกษาทั่วประเทศได้ทราบเพื่อการนำไปปฏิบัติ ตั้งแต่การเตรียมเว็บไซต์ "ครูพร้อม" เพื่อเป็นทางเลือกให้ ครู ผู้ปกครอง เด็กๆ และผู้ที่สนใจได้ศึกษาเนื้อหาความรู้ ระหว่างปิดภาคเรียน ในส่วนของการใช้งานออนไลน์ กระทรวงศึกษาธิการได้เตรียมสื่อการเรียนรู้ไว้บนเว็บไซต์ให้แล้ว และส่วนของการใช้งานแบบออฟไลน์จะเน้นกิจกรรมฝึกอาชีพ เรียนรู้การออม เป็นต้น (มีมาเรื่อยๆ ตามนโยบาย จำเว็บไซต์ชื่อ ลึกๆ Deep Deep ได้ไหมครับ นักเรียนรุ่นนั้นครูช่วยกันสมัครเข้าระบบให้ตอนอยู่ ม.2 และ ม.5 ตอนนี้จบไปเรียนที่อื่นแล้วยังเข้าใช้งานไม่ได้เลย 555 "ครูพร้อม" ก็อย่าให้เหมือนเดิมนะครับ เพราะท่านย้ำนักย้ำหนาว่า "เป็นทางเลือกในการเรียนรู้ตามอัธยาศัยของครูไม่ได้บังคับไม่มีผลต่อการประเมินครู" รอดูอยู่)

สำหรับวิธีการจัดการเรียนการสอนจะใช้การเรียนใน 5 รูปแบบเช่นเดิม ดังที่ได้เคยทดลองมาแล้วในช่วงการแพร่ระบาดเมื่อปีที่ผ่านมา นั่นคือ 1. On Site คือการเรียนที่โรงเรียน ซึ่งจะใช้ในโรงเรียนขนาดเล็กและโรงเรียนที่ไม่มีการระบาดของโรค 2. Online คือการเรียนผ่านระบบออนไลน์ 3. On Air คือการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม (DLTV) 4. On Demand คือการเรียนผ่านแอปพลิเคชั่นต่างๆ และ 5. On Hand เป็นการจัดใบงานหรือแบบฝึกหัดเป็นชุดให้นักเรียนนำไปเรียนรู้ด้วยตนเองที่บ้าน โดยมีครูคอยติดตามผลเป็นระยะ หากโรงเรียนใดสามารถจัดการเรียนในห้องเรียนปกติได้ ให้ใช้การเรียนที่โรงเรียนเป็นฐาน (On Site) แต่หากไม่สามารถสอนในห้องเรียนได้ ให้ดูความพร้อมและความต้องการของนักเรียนเป็นสำคัญ

new normal learning 4

และที่โดนบุลลี่หนักๆ (เรียก "ด่า" ดีกว่ามั๊ง) ตั้งแต่ไม่เริ่มคือ "การดึงติวเตอร์มาอบรมครู" ไม่ใช่ว่า บรรดาติวเตอร์เหล่านั้นเขาไม่เก่งนะครับ เขาเก่งในการสรุปเรื่องยากๆ มาให้ผู้เรียนรับรู้ (ท่องจำ) เอาไปตอบข้อสอบได้ แต่นั่นไม่ใช่กลวิธีหรือยุทธวิธีที่เรียกว่า "การจัดการเรียนการสอน" เพื่อให้ผู้เรียนได้พัฒนาความรู้ ทักษะ เกิดประสบการณ์ในการเรียนรู้ สามารถดำรงชีวิตได้ในสังคมอย่างเป็นสุข ผมมั่นใจว่า "ครูไทย" ในแวดวงเพื่อนร่วมอาชีพของผมนี่มีความรู้ ความสามารถที่จะดำเนินการสอนได้ เพียงแต่...

เพื่อนผมเหล่านี้มีภาระงานอื่นๆ ที่ไม่ใช่งานสอนมากมายเกินไป มากเสียจนไม่สามารถจะเตรียมการเรียนการสอนให้นักเรียนได้เลย ครูจำนวนมากต้องทิ้งห้องเรียนไปทำหน้าที่อื่นๆ ทั้งงานเอกสารธุรการ พัสดุ การเงิน ทำรายงานในเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับหน้าที่ เป็นงาน 'กาฝาก' ของสำนักงานอื่นๆ ที่โยนมาให้ทำ และจี้จะเอาเดี๋ยวนี้ให้ได้ ทั้งๆ ที่รู้ว่า สิ่งที่ปรากฏในรายงานเป็นตัวเลขลวง ถูกเสกขึ้นมาลอยๆ แล้วก็เอาไปเสนอโกหกกันขึ้นไปเป็นลำดับชั้น "

ผมคงไม่ต้องพูดซ้ำในเรื่องนี้ เพราะมี อาจารย์อรรถพล​ อนันตวรสกุล อาจารย์คณะคณะครุศาสตร์​ จุฬาลงกรณ์​มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความเปิดผนึกผ่านทางเฟซบุ๊คเอาไว้ ลองไปหาอ่านกันเองนะครับ

ในห้วงก่อนเปิดภาคเรียนที่เลื่อนออกไปนี้ "สิ่งที่ครูและผู้บริหารโรงเรียน" ในแต่ละท้องที่ (กลุ่มโรงเรียน สพท.) น่าจะทำกันคือ "จัดประชุมออนไลน์แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ ถอดบทเรียนที่ได้จากปัญหาการจัดการเรียนการสอนในปีที่ผ่านมา" โดยมี ศึกษานิเทศก์ ในเขตพื้นที่ต่างๆ เป็นโปรโมเตอร์ดำเนินการ เราน่าจะได้อะไรมากมาย เพราะบริบทในแต่ละโรงเรียนแตกต่างกันบ้าง เหมือนกันบ้าง การจัดการที่ได้ผลดีในโรงเรียนหนึ่งก็จะเป็นประโยชน์สามารถนำไปใช้กับอีกโรงเรียนหนึ่งได้ โรงเรียนในตำบล อำเภอเดียวกันยังไม่เหมือนกัน และยิ่งโรงเรียนขอบชายแดนที่มีนักเรียนต่างชาติ ต่างภาษา ต่างวัฒนธรรมมาเรียนร่วมก็มี การแลกเปลี่ยนประสบการณ์กันเป็นเรื่องที่ดีมากๆ ดีกว่าจะไปนั่งฟังติวเตอร์ที่ไม่เคยสัมผัสกับเด็กในพื้นที่ที่แตกต่างเช่นนี้มาก่อน มาพล่ามทฤษฎีจากที่ไหนก็ไม่รู้ให้ฟังเสียเวลาเปล่าๆ

ความล้มเหลวในการจัดการศึกษาที่มองเห็นกันตอนนี้ เพราะโควิด-19 ทำให้การดำเนินการด้านการเรียนเราขาดประสิทธิภาพ สภาพทางเศรษฐกิจที่ย่ำแย่ก็ยิ่งส่งผลให้เห็นชัดเจนมากยิ่งขึ้น แผนการจัดการศึกษาของประเทศไทยแม้จะมีการวางโครงสร้างไว้แล้ว ก็มักจะเหลวไม่ได้ทำเพราะนโยบายรีบเร่งจะเอาหน้าของเจ้ากระทรวงแต่ละคน (เพราะไม่มั่นใจว่าจะนั่งเก้าอี้นี้อยู่ได้นานเท่าไหร่ ต้องมีผลงานสำเร็จไปอ้างให้ได้) ผมถึงได้บอกว่า

ไม่ว่าจะเปลี่ยน รมต.ศธ. อีกสักกี่คน แต่.. ถ้าไม่เปลี่ยน Mind Set ในการทำงานของคนในกระทรวงศึกษาธิการ เราก็คงจะต้องมานับหนึ่งใหม่แบบนี้อยู่ร่ำไป เราควรเปลี่ยน 'ทำแล้วจะได้ตำแหน่งอะไร' มาเป็น 'ทำแล้วเยาวชนของชาติจะได้อะไร?' มากกว่า "

new normal learning 3

ความหวังของเด็กๆ ที่จะได้กลับไปพบเพื่อนที่โรงเรียนอีกครั้งหนึ่ง เมื่อไหร่นะ?

และน่าจะเป็นข่าวดีอีกข่าวที่ "ครู" จะได้รบการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 ในเร็วๆ นี้ ด้วยเหตุผลว่า ถ้าครูติดเจ้าโควิดนี้เสียเอง ถ้าไปทำงานในโรงเรียนก็จะกลายเป็นคลัสเตอร์การกระจายเชื้อขนาดใหญ่ลุกลามในทันที ปัญหามันอยู่ที่ วัคซีนโควิด-19 สำหรับเด็ก ยังไม่มีออกมานี่สิเราจะทำอย่างไรกัน ความเสี่ยงในการเปิดเรียนก็ยังมีอยู่ไม่ว่าจะเป็นโรงเรียนขนาดเล็ก ขนาดใหญ่ ในชนบทหรือในเมือง คุณครูทั้งหลายเมื่อได้รับโอกาสก็รีบฉีดอย่ารีรอนะครับ ฉีดเลย เชื่อท่านผู้ว่าฯ ลำปาง ที่ท่านพูดไว้นี้เถอะครับ

covid LP

"วัคซีนที่ดีที่สุด คือ วัคซีนที่มีให้ฉีดเร็วสุด" ถ้าจะตายเพราะฉีดวัคซีนอย่างน้อยๆ ก็ได้สวด 7 วัน มีญาติมิตรเพื่อนฝูงมาร่วมงานมากมาย แต่ถ้าตายด้วยโควิด ต้องรีบเผาในทันทีไม่อาจได้สวดอภิธรรมแม้สักวันด้วยซ้ำ และถ้าญาติติดโควิดจากเราด้วยเลยโดนกักตัวรักษาในโรงพยาบาล ก็อาจไม่มีใครมาเผาเลย นอกจากเจ้าหน้าที่ที่สวมชุด PE มาส่งศพที่เมรุเท่านั้น

vaccine covid

ขอให้เพื่อนครูทุกท่านและครอบครัวปลอดโรค ปลอดภัยครับ
ครูมนตรี โคตรคันทา
13 พฤษภาคม 2564