หลังจากการเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐอเมริกาในสมัยที่ 2 ก็ได้ก่อสงครามภาษีการค้ากับทุกประเทศในโลก แต่เน้นหนักไปที่ประเทศจีนด้วยการตั้งภาษีกีดกันทางการค้ามหาศาลในทันที การค้าในโลกนี้ก็ปั่นป่วนวุ่นวายขึ้นในทันที

เบื้องหลังสงครามภาษี

ทรัมป์เชื่อว่าสหรัฐอเมริกา ถูกเอาเปรียบจากประเทศคู่ค้าผ่านการขาดดุลการค้าที่สูง และการที่อุตสาหกรรมการผลิตย้ายออกนอกประเทศ โดยเขามองว่าเป็นผลจากข้อตกลงการค้าที่ไม่เป็นธรรม รวมถึงสินค้าราคาถูกจากจีนและเยอรมนี

อย่างไรก็ตาม นักเศรษฐศาสตร์ส่วนใหญ่ไม่เห็นด้วยกับแนวคิดนี้ เพราะการขาดดุลการค้าเกิดจากโครงสร้างของการออมและการลงทุน รวมถึงการขาดดุลงบประมาณที่สูงถึง 5.5% ของ GDP ซึ่งหากทรัมป์ต้องการลดการขาดดุลการค้าอย่างจริงจัง เขาจำเป็นต้องปรับนโยบายการคลัง ไม่ใช่แค่เพิ่มภาษีศุลกากร

สงครามที่ไม่มีผู้ชนะ

การขึ้นภาษีนำเข้าของทรัมป์กำลังสร้างแรงกระเพื่อมครั้งใหญ่ต่อเศรษฐกิจโลก โดยเฉพาะเมื่อเขาตั้งภาษีขั้นต่ำ 10% (ตั้งแต่ 9 เมษายนที่ผ่านมา) และยังเก็บภาษีสูงกว่านั้นกับประเทศคู่ค้าใหญ่อย่างจีนและสหภาพยุโรป โดยผลกระทบดังกล่าวไม่ได้จำกัดแค่เรื่องการซื้อขายสินค้าเท่านั้น แต่ยังส่งผลถึงโครงสร้างเศรษฐกิจและหนี้สินทั่วโลกอย่างที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน

ธุรกิจการบินกระทบทันที

สำนักข่าวรอยเตอร์สและบลูมเบิร์กรายงานว่า บริษัท “โบอิ้ง โค” (Boeing Co.) ได้นำเครื่องบินใหม่ Boeing 737 Max ที่กำลังจะส่งมอบในจีน บินกลับไปที่สหรัฐแล้วเมื่อวันศุกร์ที่ 18 เมษายน ที่ผ่านมา หลังจากที่ถูกลูกค้า “สายการบินจีน” ปฏิเสธการรับมอบเครื่องบิน ท่ามกลางสงครามภาษีการค้าระหว่างสหรัฐกับจีนที่ทวีความรุนแรงขึ้น

รายงานระบุว่า เครื่องบินลำดังกล่าวเป็นหนึ่งในฝูงบิน  Boeing 737 Max ซึ่งจอดอยู่ที่ศูนย์ประกอบเครื่องบินของโบอิ้งในเมืองโจวซาน มณฑลเจ้อเจียง โดยมีกำหนดส่งมอบให้กับสายการบิน “เซียะเหมินแอร์” (Xiamen Air) แต่สุดท้ายต้องบินจากเมืองโจวซาน ประเทศจีน ไปยังเกาะกวม ของสหรัฐ ซึ่งเป็นเที่ยวบินแรกข้ามมหาสมุทรแปซิฟิกตามข้อมูลจาก FlightRadar24 และคาดว่าจะมุ่งหน้ากลับไปยังซีแอตเทิลต่อไป

จีนคือตลาดใหญ่ในโลกที่ธุรกิจการบินขยายตัวมาก และต้องมีการขยายฝูงบินปีละหลายร้อยลำ เมื่อเกิดสงครามการค้าขึ้น จีนจึงพยายามเร่งการผลิตเครื่องบินพานิชย์ใช้เองภายในประเทศ ขณะนี้มีอยู่ 2 รุ่นชนิดลำตัวแคบจาก COMAC (Commercial Aircraft Corporation of China) คือ C909 (เดิมใช้ชื่อ ARJ21) และ C919 และกำลังพัฒนารุ่นลำตัวกว้างสำหรับการบินระยะไกลคือ C929 และ C939 แต่ปัญหาใหญ่คือ กำลังการผลิตที่ไม่ทันกับความต้องการ ชิ้นส่วนอะไหล่สำคัญหลายอย่างต้องนำเข้ามาจากประเทศอื่น รวมทั้งยังไม่ได้รับการรับรองการเดินอากาศ ความปลอดภัยจากสหภาพยุโรป และอเมริกา

ในปี 2566 GallopAir สายการบินสตาร์ทอัพในบรูไนได้สั่งซื้อเครื่องบิน C909 จำนวน 15 ลำ และเครื่องบิน C919 จำนวน 15 ลำ ที่ถือเป็นคำสั่งซื้อเครื่องบิน C919 ที่ไม่ใช่จีนรายแรก แต่ทั้งนี้สายการบินยังไม่ได้รับการอนุมัติให้ใช้เครื่องบิน C909 จากหน่วยงานกำกับดูแลการบินของประเทศ ในเดือนมกราคมที่ผ่านมา สายการบินได้เช่าเครื่องบิน C909 ของสายการบิน China Southern Airlines มายังบรูไนเพื่อทดลองใช้งาน

“การรับรองความปลอดภัย” เป็นประเด็นปัญหาหลักที่จะทำให้อุตสาหกรรมการบินของจีน สามารถแข่งขันกับผู้ผลิตจากอเมริกา (Boeing) และยุโรป (Airbus) ได้ เพราะในปัจจุบันมีสายการบินต่างประเทศที่เลือกใช้เครื่องบินจีนแล้ว 3 ประเทศคือ TransNusa จากอินโดนีเซียที่ใช้ C909 สายการบิน VietJet ของเวียดนาม ตกลงที่จะเช่าเครื่องบิน C909 จำนวน 2 ลำจากสายการบินเฉิงตู ของจีน และกำลังรอหน่วยงานกำกับดูแลของเวียดนามอนุมัติการใช้เครื่องบินที่ผลิตในจีนในประเทศ และล่าสุด Laos Airlines เพิ่งได้รับ C909 จำนวน 1 ลำมาใช้งาน

โดยสายการบินลาวนำมาใช้ในเส้นทางเวียงจันทน์-ปากเซ ซึ่งสังเกตได้ว่ามีการใช้เครื่องบิน 2 แบบ  หากเป็นเครื่องบินรุ่นอื่นๆ ที่ผ่านการรับรองจากนานาชาติจะบินผ่านน่านฟ้าไทยได้ ส่วนรุ่น C909 จะบินอ้อมเป็นแนวโค้งเหนือน่านฟ้าลาวเท่านั้น ซึ่งต้องใช้เวลาบินเพิ่มขึ้นมากกว่า 30 นาที แต่เมื่อดูจาก FlightRadar 24 ปัจจุบันเห็นบินผ่านน่านฟ้าไทยได้แล้ว

ก่อนหน้านี้จากเวียงจันทน์ บินไปปากเซ หรือสะหวันนะเขต จะบินอ้อมแบบรูปข้างล่าง แต่วันนี้ตัดตรงเข้าไทยเลย เคยมีข้อสังเกตว่า เป็นเพราะไทยยังไม่ได้รับรองเครื่องรุ่นนี้หรือไม่ แต่ไม่แน่ใจว่าตอนนี้รับรองหรืออนุญาตยังไงไม่รู้นะ